ه. محروميت زنان از تحصيل
پس از پیروزی انقلاب 1357 در ایران و تثبیت حکومت مذهبی، محدودیت های فراوانی برای حضور زنان در عرصه های مختلف اجتماعی ایجاد شد. با این وجود در دو دهه اخیر زنان توانسته اند با تلاش های خود حضور پررنگ تری در نهادهای عمومی مانند دانشگاه داشته باشند، به گونه ای که در سال های اخیر بیش از نیمی از دانشجویان پذیرفته شده در آزمون های سراسری دانشگاه های کشور را زنان تشکیل می دهند.
از سوی دیگر هر چقدر حضور زنان در عرصه هایی مانند دانشگاه بیشتر شده، فشار و محدودیت از جانب حاکمیت بر ایشان افزایش یافته است. در پی انقلاب فرهنگی در سال 1359، دختران از حق انتخاب ۹۱ رشته تحصیلی از مجموع ۱۶۹ رشته که عموما رشته های فنی و مهندسی بودند، منع شدند. این محدودیت رشته تحصیلی دانشگاهی برای دختران در سال ۱۳۶۸ لغو شد. پس از آن اگر چه به شکل جدی طرح محدود سازی پذیرش زنان، از سال 1383 در قالب طرح «سهمیه بندی جنسیتی» مطرح شد، اما با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد در سال 1384 اجرایی شد و تبعیض علیه زنان در دانشگاه های کشور شتاب بیشتری گرفت.
بنا بر گزارش های منتشر شده، در سال تحصیلی 1391-92 زنان از تحصیل دولتی و رایگان در 14 رشته دانشگاهی به طور کامل محروم شده‌اند و در 241 رشته شامل 92 رشته تجربی، 47 رشته ریاضی، 53 رشته انسانی، 12 رشته زبان های خارجی و 23 رشته هنر محدودیت‌های جدی بر سر ورود آن ها به دانشگاه ها گذاشته شده است (عدالت برای ایران) .
از سویی دیگر بعد از انقلاب 57، دختران در زمینه دریافت بورس های تحصیلی دولتی برای تحصیل در خارج از کشور با تبعیض روبرو بوده اند و تنها در صورت تاهل امکان بهره مندی از این تسهیلات را دارند (آئین نامه اعطای بورس تحصیلی واعزام دانشجویان به خارج از کشور، ماده 13) . اخیراً قانونی در مجلس در حال بررسی است که بر اساس آنان دختران مجرد برای دریافت گذرنامه نیازمند اجازه پدر خواهند بود. این قانون می تواند ادامه تحصیل یا حتی شرکت در سمینارهای علمی در خارج از کشور را برای دختران دشوارتر سازد.
در مردادماه امسال همزمان با انتشار دفترچه انتخاب رشته داوطلبان کنکور سراسری مشخص شد که با اجرای جدی طرح «تفکیک جنسیتی» در بیش از 60 دانشگاه کشور، زنان از تحصیل در بسیاری از رشته های دانشگاهی در شهرهای مختلف ایران محروم شده و یا به شکلی تبعیض آمیز در بسیاری از رشته های پرطرفدار دانشگاهی تعداد کمتری از زنان نسبت به مردان پذیرش خواهند شد (گفتنی است بر اثر تفکیک جنسیتی در دانشگاه های کشور بسیاری از داوطلبان مرد نیز از تحصیل در رشته های دانشگاهی متعددی منع شده اند).
بر این اساس، از هر ٦ کد رشته دانشگاهی بیش از ١ رشته به صورت تفکیک شده برای دانشجویان پسر یا دختر برگزار خواهد شد. به طور میانگین بیش از ١٧ درصد کدرشته های دانشگاهی در گروه های آموزشی مختلف تفکیک جنسیتی شده اند. در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در حدود ٢٠ درصد، علوم انسانی بیش از ٣٠ درصد، علوم تجربی ١٠ درصد، هنر ٣٤ درصد و زبان های خارجی ٢۵ درصد کدرشته های دانشگاهی به صورت تفکیک شده برای دانشجویان پسر و دختر برگزار خواهد شد (دانشجونیوز) . در سال جاری دانشگاه های اراک، اصفهان، بین المللی امام خمینی قزوین، لرستان، محقق اردبیلی، گلستان و علامه طباطبایی از دانشگاه هایی هستند که شمار زیادی از رشته های تحصیلی را به صورت تک جنسیتی برگزار می کنند.
در ادامه تنها نمونه هایی از محرومیت از تحصیل و تبعیض علیه زنان در رشته های دانشگاهی در سال تحصیلی 91-92 گزارش شده است:
41- دانشگاه اراک: در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، در رشته های علوم کامپیوتر، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی کامپیوتر، مهندسی مکانیک، مهندسی مواد و مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی تنها داوطلبان مرد جذب می شوند. در گروه آزمایشی علوم انسانی، در رشته علوم تربیتی تنها داوطلبان مرد پذیرش می شوند. در گروه آزمایشی علوم تجربی در رشته های شیمی محض و زیست شناسی علوم جانوری تنها دانشجوی مرد پذیرش می شود. در گروه آزمایشی هنر نیز دانشگاه اراک در رشته زبان وادبیات انگلیسی تنها داوطلب مرد می پذیرد.
42- دانشگاه اصفهان: در گروه آزمایشی علوم انسانی در رشته های علوم سیاسی، حسابداری، مدیریت بازرگانی، مدیریت دولتی و مدیریت صنعتی تنها مردان مجاز به انتخاب رشته می باشند. این در حالی است که در رشته های تاریخ، راهنمایی و مشاوره، روانشناسی (آموزش کودکان استثنایی)، زبان و ادبیات عربی، زبان و ادبیات فارسی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی (گرایش های مختلف)، فلسفه، زبان شناسی، الهیات و معارف اسلامی و کتابداری و اطلاع رسانی تنها داوطلبان زن پذیرش خواهند شد. در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در رشته های مهندسی برق گرایش قدرت، مهندسی عمران، مهندسی عمران نقشه برداری، مهندسی مکانیک، مهندسی راه آهن، حسابداری، مدیریت بازرگانی، مدیرت دولتی و مدیریت صنعتی نیز تنها داوطلبان مرد مجاز به انتخاب رشته هستند.
43- دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین: درگروه آزمایشی علوم انسانی در رشته های حقوق، زبان و ادبیات فارسی، علوم سیاسی و مدیریت صنعتی تنها دانشجویان مرد پذیرش خواهند شد. درگروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی رشته های مهندسی برق گرایش کنترل، شهرسازی، مهندسی معدن، مهندسی مکانیک، معماری، مهندسی مواد متالورژی و مدیریت صنعتی نیز به مردان اختصاص یافته است.
44- دانشگاه تبریز: درگروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در بسیاری از رشته های پرطرفدار میزان جذب دانشجویان دختر کمتر از پسران می باشد. در رشته مهندسی برق 9 داوطلب زن در مقابل 21 داوطلب مرد، مهندسی صنایع 15 زن به 23 مرد، مهندسی عمران 17 زن به 40 مرد، مهندسی مکانیک 31 زن به 80 مرد و ... پذیرش خواهند شد.
45- دانشگاه صنعتی اصفهان: درگروه آزمایشی علوم تجربی در رشته های مهندسی کشاورزی گرایش علوم دامی و مهندسی منابع طبیعی، مرتع و ابخیز داری فقط داوطلب مرد می پذیرد. در مجموع همه رشته ها نیز 68 دانشجوی زن در مقابل 172 دانشجوی مرد پذیرش می شود. درگروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی نیز در رشته های مهندسی معدن و کشاورزی فقط دانشجوی پسر می پذیرد. در رشته های مهندسی برق، شیمی، صنایع، کامپیوتر، فناوری اطلاعات و نساجی نیز تعداد 228 داوطلب مرد در برابر تنها 97 داوطلب زن پذیرش خواهند شد.
46- دانشگاه صنعتی امیرکبیر: درگروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در رشته های مهندسی دریا کشتی سازی و مهندسی معدن تنها دانشجویان مرد را جذب می کند. در رشته های پرطرفدار نیز نسبت پذیرش دانشجویان دختر به پسر ناعادلانه می باشد: مهندسی برق 30 به 70، مهندسی عمران 18 به 42، مهندسی کامپیوتر 15 به 35، مهندسی مکانیک 31 به 74، مهندسی مواد 19 به 31، مهندسی نفت 9 به 21 و مهندسی هوافضا 15 به 35.
47- دانشگاه علامه طباطبایی: درگروه آزمایشی علوم انسانی در رشته های راهنمایی و مشاوره، علوم اجتماعی، مددکاری اجتماعی، حسابداری، مدیریت صنعتی و مدیریت هتلداری تنها دانشجویان مرد پذیرش خواهند شد.
48- دانشگاه لرستان، خرم آباد: در رشته های ریاضیات و کاربردها، مهندسی برق، عمران، معدن و رشته حسابداری، ژئومورفولوژی، آب و هواشناسی و حسابداری تنها مردان پذیرفته می شوند. این دانشگاه درگروه آزمایشی علوم تجربی در رشته های دامپزشکی، مهندسی کشاورزی در گرایش های مختلف، مهندسی منابع طبیعی، زیست شناسی علوم جانوری، زمین شناسی و حسابداری نیز تنها دانشجوی مرد می پذیرد.
No comments:
Post a Comment