ه- وزارت اطلاعات
نهادی است که به عنوان مرجع تصمیم گیری در مورد شهروندان محروم از تحصیل و دانشجویان ستاره دار شناخته می شود. همانگونه که ذکر شد بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی وزارت اطلاعات یکی از نهادهایی است که برای حق تحصیل دانشجویان مورد استعلام قرار می گیرد. اما در عمل نقش این وزارتخانه فراتر از سازمانی است که تنها به عنوان مرجع اطلاعاتی برای نهادهای اجرایی مانند سازمان سنجش آموزش کشور به کار رود. در سال های گذشته موارد متعددی گزارش شده که مسئولان سازمان سنجش به دانشجویان ستاره دار به شکلی شفاهی ابلاغ کرده اند که برای رفع مشکل محرومیت از تحصیل باید تنها نظر مساعد عوامل وزارت اطلاعات را جلب کنند . علاوه بر این، بازجویان این وزارتخانه در موارد زیادی فعالین دانشجویی را احضار کرده و نسبت به محرومیت از تحصیل آنان هشدار داده اند. عوامل حراست در درون دانشگاه های کشور نیز باوی اجرایی وزارت اطلاعات محسوب می شوند. در پاره ای از موارد عوامل این وزارتخانه تعهدهایی از دانشجویان مبنی بر عدم فعالیت در دوران دانشجویی اخذ کرده اند تا اجازه تحصیل به آنها داده شود. غلامحسین محسنی اژه ای و حیدر مصلحی وزاری اطلاعات در طول هشت سال گذشته بوده اند.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
و- قوه قضائیه
نقش این قوه تنها به عنوان یکی از مراجع استعلامی محرومیت از تحصیل دانشجویان ختم نمی شود. در سال های گذشته موارد زیادی گزارش شده است که در حکم های قضایی، احکام محرومیت از تحصیل دانشجویان نیز گنجانده شده است. به عنوان نمونه شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی در حکمی مجید توکلی از فعالین دانشجویی دانشگاه امیرکبیر را به محرومیت مادام العمر از تحصیل در دانشگاه های کشور محکوم کرد. نمونه ای دیگر از احکام صادر شده محرومیت از تحصیل برای شماری از دانشجویان دانشگاه بابل توسط قوه قضائیه در پیوست4 آمده است. با انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران، صادق لاریجانی هم اکنون ریاست قوه قضائیه را بر عهده دارد.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ز. کمیته انضباطی دانشگاه و حراست
علاوه بر نقش مستقیم وزارت علوم در محرومیت از تحصیل شهروندان، مسئولان دانشگاه های ایران نیز به شکل مستقلی در محرومیت از تحصیل دانشجویان به شکل موقت و یا اخراج دائمی از دانشگاه نقش داشته و موثر ترین عامل محرومیت از تحصیل دانشجویان به شمار می آیند. مراحل رسیدگی به پرونده دانشجویان می تواند در سه مرحله در کمیته های انضباطی مورد بررسی قرار گیرد:
- كميته انضباطي بدوي دانشگاه
- كميته انضباطي تجديدنظر دانشگاه
- كميته انضباطي مرکزي وزارتخانه
در حال حاضر کمیته های انضباطی درون دانشگاه های ایران بر اساس «آیین نامه» مصوب (به شماره 358) شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 74/06/14 و مطابق با «شیوه نامه اجرایی انضباطی دانشجویان» که در خرداد ماه سال 1388 به تصویب وزرای «علوم، تحقیقات و فناوری» و «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» رسیده است، فعالیت می کنند. کمیته انضباطی دانشگاه می تواند حداکثر هر دانشجو را به «منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال با احتساب سنوات» محکوم کند. تکرار صدور این حکم می تواند به اتمام سنوات مجاز تحصیلی دانشجو و اخراج وی از دانشگاه منجر شود.
بر اساس آیین نامه شورای عالی انقلاب فرهنگی ترکیب اعضای «کمیته انضباطی بدوی» دانشگاه و چگونگی انتخاب آن ها به شرح زیر است:
1. معاون دانشجویی دانشگاه به عنوان رییس کمیته انضباطی بدوی
2. مسوول دفتر نمایندگی رهبری در دانشگاه یا نماینده تام الاختیار ایشان در صورت وجود دفتر نمایندگی رهبری در دانشگاه
3. یک نفر عضو هیات علمی دانشگاه به انتخاب رییس دانشگاه
4. دو نفر دانشجوی دانشگاه به انتخاب رییس دانشگاه
5. دبیر کمیته انضباطی بدوی با انتخاب رییس کمیته بدوی بدون داشتن حق رای
ترکیب اعضای «کمیته انضباطی تجدید نظر» دانشگاه نیز به شرح زیر است:
1. رییس دانشگاه به عنوان رییس کمیته تجدیدنظر
2. مسوول دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه
3. معاون دانشجویی دانشگاه به عنوان دبیر کمیته تجدیدنظر
گفتنی است در حالیکه در بخش سوم «شیوه نامه اجرایی انضباطی دانشجویان» مصوب سال 1384، صراحتا عنوان شده بود که «در صورت درخواست دانشجو برای دفاع حضوری در جلسه شورا، دبیر شورای بدوی موظف است که از وی برای حضور در جلسه شورای انضباطی دعوت به عمل آورد»، مسئولان شورای انضباطی در بسیاری از دانشگاه های کشور از تشکیل این جلسه با حضور دانشجو و اعضای کمیته انضباطی خودداری می کردند. در ماده 7 شیوه نامه اجرایی جدید انضباطی دانشجویان مصوب سال 1388، فعل «موظف است» به «می تواند» تغییر یافت. این در حالی است که چه پیش از تصویب این شیوه نامه جدید و چه پس از آن، دانشجویان اغلب ننها می توانستند که متن کتبی دفاعیه خود را بعد از رویت اتهامات و در حضور کارمند کمیته انضباطی بنویسند. تصمیم گیری در مورد پرونده دانشجویان اغلب تنها بر اساس این دفاعیه کتبی صورت می گیرد.
علاوه بر کمیته های انضباطی در دانشگاه، حراست دانشگاه نیز به عنوان بازوی اجرایی وزارت اطلاعات در ستاره دار کردن دانشجویان نقش اساسی ایفا می کنند. اطلاعات این اداره در دسترس عوامل وزارت اطلاعات بوده و حتی در بازجویی از دانشجویان نیز بارها مورد استفاده قرار گرفته است. گزارش اداره حراست نیز بدون ارائه به دانشجویان به عنوان یکی از منابع تصمیم گیری در محرومیت از تحصیل دانشجویان در کمیته های انضباطی به شمار می آید.
No comments:
Post a Comment