[۵۲]. شورا (۴۲) / ۳۶ و ۳۷: آنچه به شما داده شده است، برخوردارىِ [گذراى] زندگى دنیاست؛ و آنچه نزد خداست، براى مؤمنانى که بر صاحب اختیارشان توکل مى‌کنند، بهتر و پاینده‌تر است.
و [نیز براى] آنان که از گناهان بزرگ و بى‌شرمى‌ها کناره مى‌گیرند و آنگاه که به خشم درمى‌آیند، گذشت مى‌کنند.
[۵۳]. شورا (۴۲) / ۳۸ تا ۴۴: و آنان که [دعوت] صاحب‌اختیار خویش را پذیرا مى‌شوند و نماز برپا مى‌دارند و امورشان در می‌انشان به مشورت نهاده مى‌شود و از آنچه روزىشان کرده‌ایم، انفاق مى‌کنند.
و کسانى که هرگاه مورد ستم قرار گیرند، به دفاع برمى خیزند.
جزاى هر بدى مقابله به مثل است؛ و هر که گذشت کند و [کار را] به صلاح آورد، پاداشش با خداست؛ به راستى او ستمگران را دوست ندارد.
البته آنان که پس از ستمى که دیده‌اند، انتقام گیرند، هیچ راه [ملامت] ى بر آنان نیست.
راه [ملامت] بر ستمگرانى گشوده است که به ناحق در زمین برترى‌خواهى مى‌کنند؛ آنان عذابى دردناک [در انتظار] دارند.
اما هر که شکیبایى و گذشت کند، نشان قدرت اراده [او] است.
هر که را خدا گمراه کند، بعد از خدا کارسازى نخواهد داشت؛ و ستمگران را مى‌بینى آنگاه که عذاب را مشاهده کنند، مى‌گویند: آیا راه بازگشتى هست؟
[۵۴]. شورا (۴۲) / ۳۸:... و امورشان در می‌انشان به مشورت نهاده می‌شود...
[۵۵]. حدیث نبوی: همهٔ شما شبانان (و مسئولین و متصدیان امور) یکدیگر و همگی مسئول رعایای خود هستید.
[۵۶]. حدیث نبوی: هر کس شبانه‌روزی را بگذراند و کوشش در امور مسلمان‌ها نکرده باشد، مسلمان نیست.
[۵۷]. «مرز میان دین و سیاست» تدوین و تکمیل سخنرانی مورخ ۲۱/۶/۱۳۴۱ در دومین کنگره انجمن‌های اسلامی ایران در مسجد جامع نارمک است و اکنون یکی از آثار مندرج در جلد هشتم مجموعه‌های آثار می‌باشد که با نام «مباحث علمی، اجتماعی، اسلامی» در سال ۱۳۷۸ توسط شرکت سهامی انتشار چاپ و منتشر شده است (ب. ف. ب).
[۵۸]. حدیث نبوی: دنیا کشتزار آخرت است.
[۵۹]. حدیث نبوی: همهٔ شما شبانان (و مسئولین و متصدیان امور) یکدیگر و همگی مسئول رعایای خود هستید.
[۶۰]. لیل (۹۲) / ۱۸: همان که مالش را به منظور پیراسته شدن خویش می‌بخشد.
[۶۱]. بقره (۲) / ۲۶۵:... و تثبیت شخصیت خویش...
[۶۲]. بقره (۲) / ۲۷۶: خدا [کارایی] ربا را نابود و [نتیجه] انفاق‌ها را فزونی می‌بخشد؛...
[۶۳]. حدیث نبوی: حکومت و فرمان‌روایی با کفر پایدار می‌ماند ولی با ظلم و ستم پایدار نمی‌ماند.
[۶۴]. حدیث نبوی: من برانگیخته شدم تا مکارم اخلاق را کامل نمایم.
[۶۵]. حدیث نبوی: هر کس شبانه‌روزی را بگذراند و کوشش در امور مسلمان‌ها نکرده باشد، مسلمان نیست.
[۶۶]. زنده‌یاد مهندس بازرگان، در «بازگشت به قرآن»، ابعاد مختلف انسان در بیان قرآن را در ۱۴ بعد مورد بررسی و تحلیل قرار داده است و با توجه به دیدگاه قرآن دربارهٔ «زن»، پانزدهمین بعد را نساء نام نهاده است. بعد اجتماعی انسان در فصل نهم بحث و تفسیر شده است. این بحث در جلد پنجم کتاب «بازگشت به قرآن» ارائه شده و این کتاب اکنون بخشی از جلد نوزدهم مجموعهٔ آثار است که در سال ۱۳۸۹ با نام «بازگشت به قرآن۲» توسط شرکت سهامی انتشار چاپ و منتشر شده است (ب. ف. ب).
[۶۷]. اعراف (۷) / ۱۶۴: و آنگاه که جمعى از ایشان [به دیگران] گفتند: چرا گروهى را که [سرانجام] خدا هلاکشان خواهد کرد یا به عذابى سخت گرفتار خواهد ساخت، [بیهوده] اندرز مى‌دهید؟...
[۶۸]. عنکبوت (۲۹) / ۸: انسان را به نیکویى در مورد پدر و مادرش سفارش کردیم؛...
[۶۹]. آل‌عمران (۳) / ۱۰۳: همگى به [قرآن،] رشته [ارتباط با] خدا چنگ زنید و پراکنده مشوید...
[۷۰]. انعام (۶) / ۱۴:... و [به من هشدار داده شده که:] در جرگه شرک‌ورزان مباش.
[۷۱]. انعام (۶) / ۱۵۹: مسلماً تو با کسانى که دین خویش را دست‌خوش تفرقه کردند و گروه گروه شدند...
[۷۲]. روم (۳۰) / ۳۲:... [و] هر گروهی به آنچه خود دارد دل‌خوش است.
[۷۳]. احزاب (۳۳) / ۶۷: و مى گویند: صاحب اختیارا، ما از بزرگان و سران خود اطاعت کردیم که ما را از راه به در بردند.
[۷۴]. رعد (۱۳) / ۱۱:... خدا وضع هیچ گروهى را تغییر نخواهد داد تا آنگاه که آنچه را در ضمیر خود دارند تغییر دهند؛...
[۷۵]. آل‌عمران (۳) / ۱۳۴: همانا که در آسایش و گزند انفاق می‌کنند...
[۷۶]. معارج (۷۰) / ۲۴ و ۲۵: و آنان که در اموالشان حقی معین است برای سائل و محروم.
[۷۷]. توبه (۹) / ۸۳:... شما هرگز [برای جنگ] همراه من [از شهر] خارج نخواهید شد و در کنار من با هیچ دشمنی جنگ نخواهید کرد؛ زیرا این شما بودید که از آغاز تن به [کنار] نشستن دادید....
[۷۸]. بقره (۲) / ۱۸۸: اموال یکدیگر را بین خود به ناحق مخورید و ان را به رشوت به حکام [ظالم] مدهید تا [با اِعمال نفوذ] بخشى از اموال مردم را آگاهانه به ناروا بخورید.
[۷۹]. شورا (۴۲) / ۳۸:... و امورشان در می‌انشان به مشورت نهاده می‌شود...
[۸۰]. عصر (۱۰۳) / ۳:... که یکدیگر را به رعایت حق و شکیبایی توصیه کردند.
[۸۱]. بلد (۹۰) / ۱۷:... یکدیگر را به شکیبایى و مهربانى [به خلق] توصیه مى‌کنند.
[۸۲]. بقره (۲) / ۲۵۶:... در [پذیرش] دین اکراه [و اجباری] نیست.
[۸۳]. انعام (۶) / ۱۰۷:... و تو را نگاهبان آنان تعیین نکرده‌ایم؛...
[۸۴]. اسراء (۱۷) / ۵۴:... و ما تو را کارساز آنان نفرستادیم.
[۸۵]. مائده (۵) / ۹۹: رسول وظیفه‌ای جز ابلاغ ندارد...
[۸۶]. احزاب (۳۳) / ۴۵ و ۴۶: اى پیامبر، تو را نمونه و بشارت دهنده و هشداردهنده فرستادیم.
و نیز دعوت کننده به سوى خدا، بر طبق روشى که او معین کرده است و چراغى روشن.
[۸۷]. یونس (۱۰) / ۹۹:... آیا تو می‌خواهی مردم را وادار کنی که ایمان آورند؟
[۸۸]. مائده (۵) / ۴۸:... ولى مى خواهد در مورد موهبت اختیار که به شما داده است، شما را آزمایش کند...
[۸۹]. بقره (۲) / ۱۴۳: بدین‌گونه شما را امتى میانه [رو] گردانیدیم تا اسوه و الگو براى مردم باشید و رسول نیز اسوه و الگو براى شما؛ و قبله‌اى که رو به آن مى‌ایستادى، تنها از آن جهت معین کرده بودیم...
[۹۰]. بقره (۲) / ۱۴۸: هر گروهى قبله‌اى دارد که بدان روى مى‌برد؛ [به جاى گفتگوى بیهوده درباره آن] در نیکویی‌ها [بر یکدیگر] سبقت گیرید؛ هر جا که باشید [در رستاخیز] خدا همگى شما را مى‌آورد.
[۹۱]. آل‌عمران (۳) / ۱۰۴: باید از میان شما گروهى باشند که به نیکویى فرا خوانند و به رفتار شایسته فرمان دهند و از ناپسند بازدارند؛ و اینان رستگارند.
[۹۲]. شورى (۴۲) / ۳۸:... و امورشان در می‌انشان به مشورت نهاده می‌شود و از آنچه روزیشان کردیم، انفاق می‌کنند.
[۹۳]. بقره (۲) / ۳۸: گفتیم: [با انبوه نسل خود] همگى از بهشت فرود آیید و هرگاه از جانب من رهنمودى براى شما آمد، کسانى که از هدایت من پیروى کنند، ترس و اندوهى نخواهند داشت.
[۹۴]. انعام (۶) / ۱۵۳: و اینکه [آگاه باشید] این راه راست من است...
[۹۵]. ذاریات (۵۱) / ۵۶ تا ۵۸: و جن و انس را نیافریده‌ام، مگر براى اینکه مرا بندگى کنند [و از بندگى غیر من سر باز زنند].
نه از آنان روزى اى مى‌خواهم و نه اینکه مرا خوراک دهند.
زیرا خداست روزى رسانِ نیرومند و برقرار.
[۹۶]. لیل (۹۲) / ۱۲ و ۱۳: البته هدایت بر عهدهٔ ماست.
و دنیا و آخرت در اختیار ماست.
[۹۷]. نجم (۵۳) / ۳۹: و اینکه انسان جز ثمره تلاش [و نیت] خود را نخواهد داشت.
[۹۸]. جاثیه (۴۵) / ۲۲:... و جزای دست‌آوردهای هر کس داده می‌شود...
[۹۹]. نساء (۴) / ۳۲:... مردان بهره‌اى از دست‌آوردهاى خویش دارند و زنان نیز بهره‌اى از دست‌آوردهاى خویش...
[۱۰۰]. بقره (۲) / ۳۶:... گفتیم: [از بهشت] فرود آیید، در حالى که [با انبوه نسلتان] دشمن یکدیگرید؛ و تا زمانى محدود در زمین استقرار و برخوردارى خواهید داشت.
[۱۰۱]. بقره (۲) / ۲۵۱:... و اگر خدا پاره‌ای از مردم را به‌وسیله پاره‌ای دیگر دفع نمی‌کرد، زمین را تباهی فرا می‌گرفت...
[۱۰۲]. حج (۲۲) / ۴۰:... و اگر خدا پاره‌اى از مردم را به وسیله پاره‌اى دیگر دفع نمى‌کرد، دیر‌ها و معابد نصارى و یهود و مساجد [مسلمانان] که نام خدا فراوان در آن‌ها یاد مى‌شود، ویران مى‌گردید؛ و خدا کسانى را که [بندگان و آیین] او را یارى کنند، یارى خواهد کرد...
[۱۰۳]. اعراف (۷) / ۲۶: اى فرزندان آدم، براى شما لباسى پدید آوردیم که اعضاى جنسى شما را پوشیده مى‌دارد و مایه آراستگى [شما] ست؛ اما پوشش تقوا بر‌تر [و اصلى‌تر] است...
[۱۰۴]. حدیث نبوی: دنیا کشتزار آخرت است.
No comments:
Post a Comment